โครงการการสังเคราะห์รูปแบบ เทคนิค วิธีการ กระบวนการ นวัตกรรม การจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการคิดของ
ผู้เรียนระดับการศึกษาขั้นพิ้นฐานทั้งในประเทศ และต่างประเทศ |
ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา
|
ตามที่สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ซึ่งเป็นหน่วยงานหลักรับผิดชอบการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานของประเทศ ได้ตระหนักในวิกฤตด้านคุณภาพผู้เรียน
โดยเฉพาะด้านความสามารถในการคิดของผู้เรียน และได้จัดทำโครงการขับเคลื่อนการคิดสู่ห้องเรียนขึ้น เพื่อผลักดันการสอนที่เน้นให้เด็กคิดเป็นและคิดดีไปสู่การสอนจริงในระดับห้องเรียน ในปีการศึกษา 2550 - 2552 กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผนงานโครงการคือ การสนับสนุนให้ผู้ทรงคุณวุฒิที่มีแนวคิดแนวทางการพัฒนาการคิด ได้เข้ามาร่วมพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการสอน เพื่อพัฒนาการคิดในโรงเรียนและพัฒนาเครื่องมือวัดและประเมินการคิด โดยที่สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานเห็นว่ารูปแบบ เทคนิค วิธีการ กระบวนการ นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการคิดของผู้เรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานที่เป็นภูมิปัญญาของคนไทยมีเป็นจำนวนมาก แต่ขาดการจัดระบบ ที่ช่วยให้ครูมีความสะดวกในการเลือกนำไปประยุกต์ใช้ได้ง่ายในการพัฒนานักเรียนในระดับห้องเรียน ประกอบกับ
แหล่งความรู้ที่เกี่ยวกับการพัฒนาการคิดในต่างประเทศมีเป็นจำนวนมาก แต่ด้วยข้อจำกัดด้านภาษา ทำให้ครูไม่สามารถเข้าถึงความรู้เหล่านั้นได้ |
ศูนย์พัฒนาวิชาชีพครู เป็นหน่วยงานหนึ่งของคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ที่มีหน้าที่หลักในการพัฒนาวิชาชีพครู ได้เห็นความสำคัญของการพัฒนาฐานข้อมูลเกี่ยวกับการพัฒนาการคิดของผู้เรียน เพื่อให้ครูระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานทั่วประเทศสามารถเข้าถึงได้ง่าย สะดวก รวดเร็ว จึงได้เสนอโครงการการสังเคราะห์
รูปแบบ เทคนิค วิธีการ กระบวนการ นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ จากการศึกษาเอกสาร รายงานการวิจัย และเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้อง ประกอบกับการสัมภาษณ์ครูแห่งชาติ ครูต้นแบบของกระทรวงศึกษาธิการเกี่ยวกับการสอนที่ส่งเสริมการคิดของผู้เรียน เพื่อให้ได้ระบบฐานข้อมูลที่จะช่วยยกระดับคุณภาพการคิดของนักเรียน อันจะเป็นประโยชน์ต่อประเทศต่อไปในอนาคต |
วัตถุประสงค์ของการวิจัย |
เพื่อสังเคราะห์รูปแบบ เทคนิค วิธีการ กระบวนการ นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ เพื่อพัฒนาการคิดของผู้เรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ทั้งในประเทศและต่างประเทศ
โดยมีวัตถุประสงค์เฉพาะ ดังนี้
1. สังเคราะห์รูปแบบ เทคนิค วิธีการ กระบวนการ นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ เพื่อพัฒนาการคิดของผู้เรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ทั้งในประเทศและต่างประเทศ
2. จัดทำระบบฐานข้อมูลรูปแบบ เทคนิค วิธีการ กระบวนการ นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ เพื่อพัฒนาการคิดของผู้เรียน ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานทั้งในประเทศและต่าง
ประเทศ |
ขอบเขตของการวิจัย |
การกำหนดกรอบ และประเด็นการวิเคราะห์ สังเคราะห์ จำแนกเป็น 2 รูปแบบ คือ
(1) Content-free/ Generic และ (2) Content-related/ Specific จำแนกเป็น 6 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มนักเรียนปฐมวัย กลุ่มนักเรียนช่วงชั้นที่ 1 2 3 และ 4 และกลุ่มครู โดย
มีประเด็น อย่างน้อย 8 ประเด็น ดังต่อไปนี้
(1) แนวคิด/ Concept สำคัญ
(2) วัตถุประสงค์เฉพาะ/ เพื่อพัฒนาการคิดใด
(3) กระบวนการ/ ขั้นตอนสำคัญ
(4) บทบาท
ของผู้สอนและผู้เรียน
(5) ข้อพึงระวัง/ ข้อควรระวัง
(6) แนวทางการประเมินผล
(7) ตัวอย่างแผนจัดการเรียนรู้
(8) แหล่งอ้างอิงเพื่อศึกษาเพิ่มเติม
โดยศึกษาจาก 2
แหล่ง ดังนี้
1. ศึกษาเอกสาร รายงานการวิจัย และเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องกับรูปแบบ เทคนิค วิธีการ กระบวนการ นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ เพื่อพัฒนาการคิดของผู้เรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานทั้งในประเทศและต่างประเทศ
2. สัมภาษณ์ครูแห่งชาติ ครูต้นแบบของกระทรวงศึกษาธิการเกี่ยวกับการสอนที่ส่งเสริมการคิดของผู้เรียน ในประเด็นอย่างน้อย 8 ประเด็นข้างต้น |
วิธีดำเนินการวิจัย |
1. ศึกษาเอกสาร รายงานการวิจัย และเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องกับรูปแบบ เทคนิค วิธีการ กระบวนการ นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ เพื่อพัฒนาการคิดของผู้เรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานทั้งในประเทศและต่างประเทศที่เป็นสมาชิก OECD ประมาณ 40 ประเทศ
2. สัมภาษณ์ครูแห่งชาติ ครูต้นแบบของกระทรวงศึกษาธิการเกี่ยวกับการสอนที่ส่งเสริมการคิดของผู้เรียน ไม่ต่ำกว่าร้อยละ 10 ของครูแห่งชาติทั้งหมด
3. วิเคราะห์ สังเคราะห์ เอกสาร รายงานการวิจัย และเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องกับรูปแบบ เทคนิค วิธีการ กระบวนการ นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ เพื่อพัฒนาการคิดของผู้เรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานทั้งในประเทศและต่างประเทศ ร่วมกับผลจากการสัมภาษณ์ครู
4. จัดทำร่างรายงานการวิจัยตามวัตถุประสงค์
5. จัดประชุมพิจารณาร่างรายงานการวิจัย
6. ปรับปรุงร่างรายงานการวิจัยตามข้อเสนอแนะจากที่ประชุมพิจารณาร่างรายงานการวิจัย
7. จัดประชุมนำเสนอผลการวิจัยต่อผู้ทรงคุณวุฒิจากสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน อาจารย์จากสถาบันผลิตครู และตัวแทนครูจากโรงเรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานทุกช่วงชั้น
8. นำเสนอรายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ์ต่อสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
9. จัดทำระบบฐานข้อมูลรูปแบบ เทคนิค วิธีการ กระบวนการ นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ เพื่อพัฒนาการคิดของผู้เรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานทั้งในประเทศ และต่างประเทศ |
ผลผลิตจากการวิจัย |
1. รายงานการสังเคราะห์รูปแบบ เทคนิค วิธีการ กระบวนการ นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการคิดของผู้เรียนในระดับปฐมวัย ระดับช่วงชั้นที่ 1 ระดับ
ช่วงชั้นที่ 2 ระดับช่วงชั้นที่ 3 และ ระดับช่วงชั้นที่ 4
2. ระบบฐานข้อมูลรูปแบบ เทคนิค วิธีการ กระบวนการ นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ เพื่อพัฒนาการคิดของผู้เรียน ในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานและเว็บไซต์ |
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ |
1. ครูระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานทั่วประเทศสามารถนำรายงาน และระบบฐานข้อมูลที่ได้จากการสังเคราะห์รูปแบบ เทคนิค วิธีการ กระบวนการ นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ เพื่อพัฒนาการคิดของผู้เรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานทั้งในประเทศและต่างประเทศ ไปใช้ประโยชน์ในการพัฒนาการคิดของผู้เรียน
2. สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานได้นวัตกรรมที่สำคัญ อันเป็นตัวขับเคลื่อน ที่ช่วยยกระดับการคิดของนักเรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน
3. ได้แนวทางในการพัฒนาวิธีวิทยาในการสังเคราะห์เอกสารงานวิจัยเพื่อจัดทำระบบฐานข้อมูลสำหรับนักการศึกษาและผู้ที่สนใจทั่วไป |